Bài truyền thông
Vệ sinh An toàn thực phẩm
Thực phẩm là nguồn cung cấp dinh dưỡng hàng ngày cho cơ thể, giúp cơ thể khoẻ
mạnh, chống lại các nguy cơ của bệnh tật đang có mặt ở khắp nơi trong môi
trường; giúp người ta hoạt động và làm việc. Như vậy, nếu nguồn thực phẩm không
hợp vệ sinh, sức khoẻ con người sẽ bị đe doạ.
Trong những năm gần đây, nền kinh tế của nước ta chuyển
sang cơ chế thị trường. Các loại thực phẩm sản xuất, chế biến trong nước và
nước ngoài nhập vào ViệtNamngày càng nhiều chủng loại. Việc sử dụng các chất
phụ gia trong sản xuất trở nên phổ biến. Các loại phẩm màu, đường hóa học đang
bị lạm dụng trong pha chế nước giải khát, sản xuất bánh kẹo, chế biến thức ăn
sẵn như thịt quay, giò chả, ô mai … nhiều loại thịt bán trên thị trường không
qua kiểm duyệt thú y. Tình hình sản xuất thức ăn, đồ uống giả, không đảm bảo
chất lượng và không theo đúng thành phần nguyên liệu cũng như quy trình công
nghệ đã đăng ký với cơ quan quản lý. Nhãn hàng và quảng cáo không đúng sự thật
vẫn xảy ra.
Do đó để bảo đảm sức khỏe cho
bản thân, gia đình quý phụ huynh và các emhọc sinh cần tuân thủ 10 nguyên tắc
vàng về vệ sinh an toàn thực phẩm như sau:
1. Chọn thực phẩm tươi sạch
- Với rau quả: chọn các loại
rau, quả tươi, không bị dập nát, không có mùi lạ.
Với thịt phải qua kiểm dịch
thú y và đạt tiêu chuẩn thịt tươi.
- Cá và thủy sản phải còn
tươi, giữ nguyên màu sắc bình thường, không có dấu hiệu ươn, ôi.
- Các thực phẩm đã chế biến
phải được đóng hộp hoặc đóng gói đảm bảo, phải có nhãn hàng hóa ghi đầy đủ nội
dung như tên sản phẩm, trọng lượng, các thành phần chính, cách bảo quản, sử
dụng, nơi sản xuất, chế biến; có số đăng ký sản xuất và còn thời hạn sử dụng.
Với đồ hộp không chọn hộp bị méo, phồng hay gỉ.
- Không sử dụng thực phẩm khô đã bị mốc.
- Không sử dụng các loại thực phẩm lạ (cá
lạ, rau, quả hoặc nấm lạ) chưa biết rõ nguồn gốc.
- Không sử dụng các phẩm màu, đường hóa học
không nằm trong danh mục Bộ Y tế cho phép.
2. Giữ vệ sinh nơi ăn uống và chế biến
thực phẩm
- Khu vực chế biến thực phẩm
không có nước đọng, xa các khu khói, bụi bẩn, nhà vệ sinh hoặc khu chăn nuôi
gia súc, rác thải gây ô nhiễm môi trường.
- Tất cả các bề mặt sử dụng
để chuẩn bị thực phẩm phải dễ cọ rửa, luôn giữ gìn sạch sẽ, khô ráo.
- Bếp phải đủ ánh sáng và thông gió.
- Phải đủ nước sạch sử dụng
để chế biến thực phẩm và vệ sinh khu vực chế biến thường xuyên.
- Ngăn ngừa sự đi lại của
gián, chuột và các động vật khác trong khu vực chế biến thực phẩm.
3. Sử dụng đồ dùng nấu nướng và ăn uống
sạch sẽ
- Không để dụng cụ bẩn qua
đêm.
- Bát đĩa dùng xong phải rửa
ngay. Không dùng khăn ẩm mốc, nhờn mỡ để lau khô bát đĩa. Nếu dụng cụ vừa rửa
xong cần dùng ngay thì nên tráng lại bằng nước sôi.
- Dụng cụ tiếp xúc với thức
ăn chín và sống phải để riêng biệt.
- Không sử dụng những dụng cụ
bị sứt mẻ, hoen gỉ vì khó rửa.
- Thức ăn còn thừa, thực phẩm
thải bỏ phải đựng vào thùng kín có nắp đậy và chuyển đi hằng ngày.
- Chỉ sử dụng xà phòng, các
chất tẩy rửa dụng cụ ăn uống được ngành Y tế cho phép để không tồn dư gây độc
sang thực phẩm.
- Không dùng dụng cụ bằng đồng, nhôm, thủy
tinh gia công, nhựa tái sinh có màu để nấu nướng, chứa đựng thực phẩm lỏng có
tính acid hoặc các loại cồn rượu vì chúng có thể làm tan các kim loại nặng như
chì, đồng … hoặc phụ gia vào thực phẩm.
- Tuyệt đối không được dùng bao bì từng
chứa đựng các hóa chất độc, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, thuốc tẩy, chất
sát trùng để đựng thực phẩm.
4. Chuẩn bị thực phẩm sạch
sẽ và nấu chín kỹ
- Rau, quả phải ngâm ngập
trong nước sạch rồi rửa kỹ dưới vòi nước chảy hoặc rửa trong chậu, thay nước
3-4 lần.
- Các loại thực phẩm đông
lạnh phải làm tan đá hoàn toàn và rửa sạch trước khi nấu nướng.
- Nhiệt độ sôi có thể tiêu
diệt hầu hết các loại vi khuẩn gây bệnh nhưng phải nấu kỹ để đạt nhiệt độ sôi
đồng đều. Chú ý phần thịt gần xương nếu thấy còn có màu hồng hoặc màu đỏ thì
bắt buộc phải đun lại cho chín hoàn toàn.
- Không nên ăn các thức ăn
sống như gỏi cá, thịt bò tái, gỏi …
5. Ăn ngay sau khi thức ăn vừa nấu xong
hoặc vừa chuẩn bị xong
- Thức ăn chín để nguội ở
nhiệt độ bình thường dễ bị vi khuẩn xâm nhập và phát triển. Để đảm bảo an toàn
nên ăn ngay khi thức ăn còn nóng vừa nấu chín xong.
Đối với các thực phẩm không
cần nấu chín như chuối, cam, dưa và các loại quả khác thì cần ăn ngay sau khi
vừa bóc hay vừa cắt ra.
6. Bảo quản cẩn thận thức
ăn đã nấu chín và đun kỹ lại trước khi ăn
-Nếu thức ăn phải chuẩn bị
trước hoặc phải đợi sau 3 giờ thì cần giữ nóng ở nhiệt độ 60 độ C hoặc duy trì
ở điều kiện lạnh ≤ 10 độ C. Với trẻ nhỏ, phải cho ăn ngay sau khi thức ăn vừa
nguội và không áp dụng cách bảo quản này.
- Không đưa quá nhiều thức ăn còn ấm hoặc
thức ăn còn đang nóng vào tủ lạnh.
- Không để lẫn thực phẩm sống
với thức ăn chín.
- Không dùng dao, thớt vừa
cắt, thái thịt sống chưa được rửa sạch để thái thức ăn chín.
- Thức ăn phải đậy kỹ tránh
ruồi, côn trùng xâm nhập.
- Không dùng tay để bốc thức
ăn chín hay đá để pha nước uống.
- Không để các hóa chất,
thuốc bảo vệ thực vật hoặc các chất gây độc khác ở trong khu chế biến thực
phẩm.
- Bảo quản tốt các thực phẩm
đóng gói theo đúng yêu cầu ghi của nhãn.
- Đun lại thức ăn ở nhiệt độ sôi đồng đều
ngay trước khi ăn là biện pháp tốt nhất để phòng ngừa các vi khuẩn phát triển
trong quá trình bảo quản.
7. Giữ vệ sinh cá nhân tốt
- Giáo viên chăm sóc trẻ cần
rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi cho trẻ ăn hoặc tiếp xúc với thức
ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với thực phẩm tươi sống.
- Mặc quần áo sạch sẽ, đầu
tóc gọn gàng khi chuẩn bị thức ăn.
- Không hút thuốc, không ho,
hắt hơi trong khi chuẩn bị thực phẩm.
- Giữ móng tay ngắn và sạch
sẽ.
- Nếu có vết thương ở tay cần băng kín
bằng vật liệu không ngấm nước.
- Không tiếp xúc với thực
phẩm khi đang bị đau bụng, tiêu chảy, nôn, sốt hay có biểu hiện của bệnh truyền
nhiễm.
8. Sử dụng nước sạch trong
ăn uống
- Dùng các nguồn nước thông
dụng như nước máy, nước giếng, nước mưa, sông suối đã qua xử lý để rửa thực
phẩm, chế biến đồ ăn uống và rửa dụng cụ.
- Nước phải trong, không có
mùi, không có vị lạ.
- Dụng cụ chứa nước phải
sạch, không được để rêu, bụi bẩn bám xung quanh hoặc ở đáy, có nắp đậy.
- Dùng nước đã đun sôi để
uống hoặc chế nước giải khát, làm kem, đá.
9. Sử dụng vật liệu bao
gói thực phẩm sạch sẽ, thích hợp và đạt tiêu chuẩn vệ sinh
- Không sử dụng sách, báo cũ
để gói thức ăn chín.
- Đồ bao gói phải đảm bảo sạch, giữ được
tính hấp dẫn về mùi vị, màu sắc và không thấm chất độc vào thực phẩm.
- Nhãn thực phẩm phải trung
thực, có đầy đủ thông tin cần thiết như tên sản phẩm, trọng lượng, các thành
phần chính, cách bảo quản, sử dụng, nơi sản xuất, chế biến, có số đăng ký sản
xuất, thời hạn sử dụng.
10. Thực hiện các biện
pháp vệ sinh phòng bệnh, giữ gìn môi trường sống sạch sẽ
- Thực hiện các biện pháp
diệt ruồi, gián, chuột … và hướng dẫn vệ sinh phòng chống các dịch bệnh theo
chỉ đạo của ngành Y tế.
- Rác thải phải đựng vào
thùng kín có nắp đậy, đổ đúng giờ và đúng nơi quy định
- Thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm để
giữ gìn sức khỏe gia đình
- Thực phẩm là nguồn cung cấp
các chất dinh dưỡng cho cơ thể nhưng nếu thực phẩm không đảm bảo vệ sinh an
toàn thì lại có thể là nguồn gây bệnh. Thực phẩm có thể gây bệnh ở nhiều khâu
từ sản xuất đến vận chuyển, bảo quản, chế biến, nấu ăn và cách ăn.
Bữa ăn hợp lý, đảm bảo vệ
sinh an toàn, mọi người trong gia đình chú ý thực hiện các điều đơn giản về vệ
sinh an toàn thực phẩm nói trên để bữa ăn không là nguồn gây bệnh mà sẽ là
nguồn sức khoẻ, nguồn vui và hạnh phúc hàng ngày ở các gia đình./.
Ban Văn hóa xã